Een contra-mens is iemand die zich systemisch gezien afzet tegen zijn of haar oorsprong: de ouders, familie en vaak ook de wereld als geheel. Dit kan zich uiten in een diepgewortelde drang om het tegenovergestelde te doen van wat er van hen werd verwacht of wat in het familiesysteem als ‘normaal’ werd beschouwd. Maar wat veel mensen niet beseffen: deze tegenbeweging is óók een vorm van loyaliteit aan het familiesysteem.
In mijn werk als Geldpsycholoog zie ik dit regelmatig terug bij klanten. Er is vaak één kind in het gezin dat zich afzet, terwijl de andere broers en zussen wel in het gareel lopen van vader en moeder. Dit kan een enorme splijtzwam zijn in een gezin. De contra-beweging lijkt op rebellie, maar in de kern is het een andere kant van dezelfde medaille: een diepgewortelde (maar verborgen) verbinding met het systeem.
Systemisch gezien kan de contra-beweging op verschillende manieren ontstaan:
1. Verzet tegen loyaliteit en familiepatronen
Elk kind is diep verbonden met zijn ouders en familie, zelfs als die verbinding pijnlijk of problematisch is. Wanneer een kind een familiesysteem ervaart als beperkend, destructief of onveilig, kan het een tegengestelde beweging maken:
Als je ouders hardwerkende mensen waren die zich kapot werkten zonder financiële vrijheid, kun jij besluiten om juist een vrijbuiter te worden.
Als je opgroeide in een gezin waar conformiteit belangrijk was, kun jij juist een rebel worden die geen regels accepteert.
Deze beweging lijkt op autonomie, maar is vaak een reactie in plaats van een vrije keuze. Het kind is nog steeds gebonden aan het familiesysteem – alleen door het tegenovergestelde te doen.
2. Omgekeerde loyaliteit: ‘Ik doe het anders, en bewijs dat jullie fout zaten’
Soms zit er in de contra-beweging een onderliggende loyaliteit aan de pijn van de ouders. Bijvoorbeeld:
Een moeder die onderdanig was aan haar man → de dochter wordt radicaal onafhankelijk en zweert relaties af.
Een vader die zichzelf opofferde voor werk → de zoon weigert een ‘normale baan’ en kiest een totaal ander pad, zelfs als dat leidt tot financiële instabiliteit.
Het is een manier om de pijn van het voorgeslacht zichtbaar te maken, maar het betekent ook dat het systeem je blijft bepalen – alleen omgekeerd.
Hier zie ik vaak de dynamiek in gezinnen ontstaan waarbij één kind zich afzet en de anderen juist de familiepatronen volgen. Het ‘rebelse’ kind draagt onbewust een stuk van de familielast en probeert het systeem te helen door tegenin te gaan. Dit is waarom afzetten nog steeds verbonden zijn is.
3. Verbroken verbinding en het gevoel ‘ik hoor hier niet thuis’
Wanneer iemand zich diep onbegrepen of ongewenst voelt in zijn gezin, kan een systemische reactie zijn om helemaal los te breken. Dit kan zich uiten in:
Geen contact meer met familie.
Emigreren of ver weg wonen.
Een compleet ander levenspad kiezen dan de ouders, soms zelfs met zelfdestructief gedrag.
Maar: we nemen ons systeem altijd met ons mee. De afwijzing van het systeem is in wezen een afwijzing van een deel van jezelf.
Als een van de kinderen zich afzet terwijl de rest in het familiesysteem blijft, kan dit spanningen veroorzaken. De broers en zussen kunnen het gevoel krijgen dat zij trouw moeten blijven aan het systeem, terwijl de rebel ‘alleen maar moeilijk doet’. Dit zorgt voor verwijdering, maar eigenlijk is het allebei een vorm van loyaliteit: het ene kind blijft binnen de regels van het systeem, het andere probeert het te helen door het tegenovergestelde te doen.
4. Afzetten tegen ‘de wereld’ als verlengstuk van het gezin
Mensen die zich niet alleen van hun familie, maar ook van de maatschappij afkeren, zien vaak de wereld als een uitbreiding van hun familiesysteem:
De overheid, werkgevers, instituties → zijn ‘net zoals mijn ouders: controlerend, beperkend, onbetrouwbaar’.
Geld, carrière, succes → zijn ‘net zoals mijn familieleden wilden, dus ik wil dat niet’.
Relaties en verbinding → zijn onveilig, want dat was in de kindertijd ook zo.
Zo kan een contra-mens in een isolement raken, onbewust voortgestuwd door oude pijn. Maar door zich tegen ‘de wereld’ te keren, blijven ze toch nog steeds energetisch verbonden aan hun gezin van herkomst.
Hoe doorbreek je dit?
De paradox is dat de enige echte vrijheid ontstaat als je stopt met vechten tegen waar je vandaan komt. Zolang je je afzet, ben je nog steeds verbonden. Vrijheid zit niet in het tegenovergestelde doen, maar in het maken van échte keuzes.
🔹 Eren wat er was, zonder het te herhalen. Je kunt erkennen dat je ouders hun best deden met de middelen die ze hadden, zonder hetzelfde pad te lopen.
🔹 Vrije keuzes maken in plaats van tegenreacties. Niet ‘tegen’ iets kiezen, maar écht onderzoeken wat je wilt.
🔹 De beweging naar het familiesysteem maken. Dit betekent niet dat je het eens moet zijn met je familie, maar wel dat je de energie van ‘tegenin gaan’ loslaat.
In mijn werk help ik klanten met compassie naar hun herkomst te kijken. Pas als je stopt met vechten, ontstaat er ruimte voor échte dromen, doelen en verlangens – zonder oordelen, zonder bewijsdrang en zonder het verloochenen van jezelf.
Als het contra-harnas verdwijnt, ontstaat er flow. Voor alles waar je maar naar verlangt.
Wil je dit doorbreken en eindelijk financiële vrijheid ervaren?
Plan een kennismakingssessie of doe mee aan een van mijn workshops.
Want als jij stopt met vechten, kan het universum eindelijk met je meewerken.
Comments